DAAWADA XANUUNKA DARAN: ISTICMAALKA SAXDA AH, XAFIDAAD IYO TUURIS

Article Translations: (English) (Spanish) (Hmong)

Waa maxay Daawada Xanuunka Daran?

Daawada xanuunka daran waa daawo la isugu qoro xanuun dhexdhexaad ah ama daran. Inta badan, daawada xanuunka daran waxaa la isugu qoraa in lala isticmaalo daawooyinka xanuunka ee la iska soo iibsado, sida acetaminophen (Tylenol^®) ama ibuprofen (Advil^® ama Motrin^®). Sidaas ayaa ah sida lagu xakameyn karo xanuunka. Waxaa jira noocyo badan oo kala duwan oo ah daawada xanuunka daran. Tusaaleyaashooda waxaa ka mid ah:

• Tramadol
• Hydromorphone
• Morphine
• Oxycodone
• Methadone
• Hydrocodone

Markuu ilmuhu xanuunka ka soo roonaado, waa in laga yareeyo daawada xanuunka daran oo waa in la siiyo oo keliya daawada xanuunka ee la iska soo iibsado.

Sidee Baa Sida Saxda ah Loogu Qaataa Daawada Xanuunka Daran?

Daawada xanuunka daran waxay noqon kartaa qeyb muhiima oo ka mid ah daaweynta. Qaar ka mid ah waxyeellada daawadan waa:

• Finan/cuncun
• Caloolfadhi
• Dawakhaad
• Falcelis wakhti gaabis ah
• Adkaanshaha go'aan-gaarista
• Jirka ayaa xirnaada ama ku tiirsanaan kara daawada

Ku-tiirsanaanta macnaheedu waa jirka oo aan ka maarmin daawada. Si degdeg ah in daawadan loo joojiyo waxay sababi kartaa calaamado ah dhibka joojinta. Ku-tiirsanaantu badanaa waxa ay dhacdaa oo keliya haddii daawada la qaato maalin kasta 7 maalmood ama ka badan. Haddii loo baahdo, dhakhtarka ayaa kuu sheegi doona sida si saxda ah ee loo yareeyo daawada xanuunka daran si looga hortago dhibaatadeeda joojinta.

Ku-tiirsanaantu ma aha sida qabatimaadda maandooriyaha. Maandooriyaha balwadda ah waa wax saameynaya maskaxda iyo habdhaqanka. Maandooriyaha balwadda ah ee la qabatimo waa wax dhaca marka aan la joojin karin isticmaalka daawada. Haddii si khaldan loo isticmaalo daawada, maskaxdu ayey aakhirka u noqoneysaa xaraarad ah lagama maarmaan.

Talooyinka Isticmaalidda Saxda ah ee Daawada Xanuunka Daran

• Akhriso oo raac talada farmashiyaha ee ah sida dawada loo isticmaalayo.
• Marna daawada xanuunka daran ha siin ilmaha haddii aan dhakhtar u qorin. Marna qof kale ha la wadaagin daawada xanuunka daran.
• Daawada xanuunka daran waa in loo qaato sida dhakhtarku u qoray. Haddii aan la xakameyn karin xanuunka ama ay jirto waxyeello, kala hadal dhakhtarka waxa la sameyn karo. Waa in aan laga badsan qiyaasta daawada sida uu dhakhtarku u qoray.
• Waa in la isticmaalo daawada xanuunka daran marka ay acetaminophen ama ibuprofen waxba kuu tari waayaan. Wax dhib ah kama imaaneyso marka la qaato daawooyinkaas balse waa in marka hore la isku dayo daawada xanuunka ee la iska soo iibsan karo.
• Waa in aan la kaxayn gaari marka la qaato daawada xanuunka daran.
• Dhakhtarka u sheeg daawooyinka kale ee ilmuhu qaato si looga fekero waxyeello kale.
• Kiniinka xanuunka daran waa in aan la calalin, la burburin, ama uusan afka ku milmin haddii uusan dhakhtarku idiin sheegin.
• Si khaldan marka loo qaato daawadan waa sun oo jirka ayey ka tan badineysaa. Waa in la isu diyaariyo xaalado degdeg ah. Haddii ilmaha loo qoro Narcan® ama Naloxone, daawadaasi waa mid ka celineysaa sunta iyo in ay daawada culus jirka tan badiso. Haddii aad aragto mid ka mid ah calaamadaha 911 ee hoose, raac tilmaamaha daawada oo ku sii buufi Narcan sanka ilmaha.
• Garaac 911 haddii:
  • uu ilmuhu tawafo ama aan hurdo laga kici karin
  • uu u neefsanayaa si aayar ah
  • uu joojiyo inuu neefsado

Sidee Baa Loo Xafidaa Daawa da Xanuunka Daran?

In la iska badiyo daawada xanuunka daran, oo aan loo isticmaalin sidii loo qoray, iyo dhibaatada dadweynaha waa walaac la xiriira badqabka. Waa in daawadan lagu xafido baakadaheeda oo lagu xiro meel lagu qufulayo ama meel aysan dadka kale, gaar ahaan carruurta, si fudud u heli karin.

Qof qaangaar ah waa in uu ogaado daawada oo uu si fiican ula socdo isticmaalkeeda. Dhallinta iyo dadka qaangaarka ah ee daawada u raba in ay si khaldan u isticmaalaan waxay badanaa ka helaan guryahooda ama guryaha asxaabta ama qaraabada.

Sidee Baa Loo Tuurayaa Daawada Xanuunka Daran?

Tuurista (qashinka in lagu daro) daawada xanuunka daran ee aan loo baahnayn ama dhacday waa muhiim sababtoo ah si khaldan ayaa loo isticmaali karaa. Siyaabo badan ayaa si fiican loogu tuuri karaa daawadan si aysan waxyeello ugu geysan deegaanka, sida:

• Macluumaadka goobta qashinqubka deegaanka ka baaro intarnetka “DEA Controlled Substance Public Disposal Locations - Search Utility” (“Meelaha Qashinka Dadweynaha ee Maandooriyaha Xakameysan ee DEA - Qashinka Halista ah”). Waxaa lagu weydiin doonaa in aad qorto Gobolkaaga iyo Lambarka Boostada Deegaanka (Zip) ama
• Farmashiyaha ka soo iibso bakhshadda nooc ah “Mail Back” (Bakhshad Diyaarsan) si aad boostada ugu soo dhigto daawooyinka aadan isticmaalin si ay si sax ugu sii tuuraan.
• Soo iibso qalabka daawada lagu tuuro oo aad ka heleyso farmashiyaha bukaansocodka ee Children's Minnesota ee isbitaallada Minneapolis ama St. Paul.
• La xiriir booliiska deegaankaaga ama waaxda dabdamiska. Waaxyahaasi waxa ay badanaa daawadaas ka tuuraan dadweynaha u keena.

*Goobaha kor ku qoran waa meelaha ugu fiican ee lagu soo tuuro daawooyinkaas. Hase ahaatee, haddii la waayo meel sax ah oo lagu soo tuuro daawadaas, waa in lagu dhex tuuro oo lagu hubsado musqusha godkeeda oo biyaha la raaciyo.

Marna HA ku dhex tuurin daawooyinkaas caagga qashinka caadiga ah.

*Food and Drug Administration (Maamulka Cuntada iyo Daawada) waa ay ogyihiin saameynta deegaanka ee daawooyinka halista ah ee lagu tuuro musqusha. Waxay rumeysan yihiin in khatarta la og yahay ee ah waxyeellada helista daawadaas, sida geerida dadka sida xun u isticmaalaya, in ay ka yar tahay khatarta ka imaan karta ee bey'adda marka la raaciyo biyaha musqusha ee aan la heleyn meesha saxda ah.

Su'aalo?

Waraaqdan gaar kuma aha ilmahaaga, laakiin waxaa ku qoran macluumaad guud. Haddii aad qabto wax su'aalo ah, fadlan taleefan kula xiriir kilinigga.

qoristii 2/2024

Back To Top